Шымкенттік кәсіпкердің жақсы атағынан айырыла жаздауы туралы оқиға.
Бұл оқиға 2018 жылдың шілде айында басталды. Сол кезде шымкенттік «DVA Technology» ЖШС компаниясы мен «Қ.И.Сәтпаев атындағы Қазақ ұлттық зерттеу техникалық университеті» ҰАҚ арасында келісім түзілген болатын.
Келісім бойынша мемлекеттік сатып алу конкурсын ұтып алған мердігер – «DVA Technology» ЖШС тапсырыс берушіге – «Қ.И.Сәтпаев атындағы Қазақ ұлттық зерттеу техникалық университеті» ҰАҚ-на тауарды – жалпы құны 1 млн 251 мың 800 теңгеге жарықшамдар жеткізуі тиіс болатын. Барлық жұмысты жеткізуші 2018 жылдың 4 тамызына дейін орындауы керек еді. Дегенмен, мердігер өз міндетін тек 14 тамызда ғана орындады.
«Мұның себебі, біз жарықшамдарға ҚХР кәсіпорындардың біріне тапсырыс берген едік. Бірақ, дәл сол уақытта Қытайдың оңтүстігінде құйын жүріп, табиғи апат болды. Содан кейін нөсер жаңбыр жауды. Соның салдарынан міндетемелер 9 күнтізбелік күнге кеш орындалды. Дегенмен, біз тауарды тапсырыс берушінің қоймасына жеткізген кезде, тауар сапа жағынан да, сан жағынан да талапқа сай болса да қойма меңгерушісі өз жетекшісінің ауызша бұйрығы бар екенін айтып, жүктің жөнелтпе құжатына қол қоюдан бас тартты», - дейді мердігердің өкілі Равиль Губайдуллин.
Заң бойынша тапсырыс беруші тауарды қабылдап алып, сапасы мен санын тексеріп, тиісті талапқа сай болмаған жағдайда жеткізушіге тез арада жазбаша ескертуі тиіс еді (ҚР АК №466 бабы).
Қызығы осыдан кейін басталады. Сот отырыстары өтіп кетсе де осы уақытқа дейін жеткізуші тауардың сапасы мен саны жағынан анықталған олқылықтар туралы хабарлама алмады.
Ал ҚР АК 467-бабы бойынша, егер тапсырыс беруші тауарды акті немесе негіздемесіз қабылдамаса, жеткізуші тауардың құнын талап етуге құқылы.
Тапсырыс беруші бұзған баптың барлығын санап шығудың қажеті болмас. Таңқаларлығы сол – алғашқы сатыдағы сотта тапсырыс берушінің қойма меңгерушісінің тауар жеткізіліп, осы күнге дейін олардың қоймасында жатқаны туралы куәлік беруіне қарамастан сот МЫНАДАЙ шешімдерге келіп отыр:
«Тауар осы күнге дейін тиісті қалпында жеткізілмеді».
Ал тапсырыс беруші тауар әйтеуір жеткізілген соң үш күннен кейін жеткізушіге 9 күнтізбелік күн үшін шарттық айып ақысын төлеу туралы және жеткізушіні жауапсыз деп тану туралы сотқа талап-арыз беретіні туралы хабарлама жіберген.
«Мұның барлығы біздің жүктің жөнелтпе құжатын тіркемегенімізден дейді. Бірақ, қол қойылмаған құжатты тіркеуге бола ма?!», - дейді Равиль Губайдуллин.
Равиль Губайдуллиннің айтуынша, алғашқы сатыдағы сотта түсініксіз жайттар орын алып, заңның баптары басқаша түсіндірілген.
«Мен прокурордан «Қорытындысында бізді қай себепке байланысты жауапсыз жеткізуші деп танымақсыздар» деп сұрасам, ол маған «Сіздер тауарды тендерлік құжатта көрсетілген бағадан төмен бағада және жоғары сапада жеткізгендерің үшін болып тұр» деп жауап берді».
Ал тауардың сипаттамасына қарасақ, біраз қызықтың беті ашылады. Нақты айтқанда, шарт бойынша, жарықшамның лампасының жарық толқыны 3500 Lm ТӨМЕН БОЛМАУЫ тиіс. Мердігер 4200 Lm лампа жеткізген, тиісінше, бұл тұста ешқандай заң бұзушылық болған жоқ, себебі, «төмен болмауы тиіс» деп көрсетілген ғой. Келесі пункт – кіру қуаты - АС176-264V. Мердігер сәл жоғарылатып, АС 100-270 V жеткізеді. Сот талабы бойынша жүргізілген сараптама бұл сипаттамалар тендердік құжатта көрсетілгеннен жақсы деген қорытынды берген. Дегенмен, тапсырыс берушіге бір жайт ұнамай қалған секілді.
Қалай болғанда алғашқы сатыдағы сот тапсырыс берушінің талабын қанағаттандырады.
Заңның әділеттілігі орнайтынынан үмітін үзбеген мердігер апелляциялық шағым түсіреді. 20 ақпан күні сот мердігердің пайдасына үкім шығарады. Осылайша біздің кәсіпкердің жақсы атағын мен ары қарай да тендерлерге қатыса беру мүмкіндігін қайтарды.
Ең бастысы, енді кәсіпкер қандай да бір тендерге қатыспай тұрып әлеуетті тапсырыс беруші туралы барлық мәліметті білуге тырысады.
Ал біздің кейіпкерлерді тағы бір сот отырысы күтіп тұр. Енді олар тапсырыс берушінің үстінен шағым түсіріп отыр. Бұл жолы мүлік дауы шешілмек.
